zaterdag 26 oktober 2013

Middelste jager steelt de show tijdens zeevogeltocht

Omdat de 24 uurstocht in september door het slechte weer moest worden afgelast, was de zeevogeltocht op 20 oktober de enige najaarstocht die Delta Safari dit jaar kon maken. En ook bij deze tocht was het in de dagen voor de tocht spannend of de tocht wel door kon gaan. De windvoorspellingen waren niet gunstig. Zaterdagmiddag werd de knoop doorgehakt en is besloten om wel te gaan varen. Gelukkig, want het weer viel mee en de waarnemingen waren boven verwachting.

Middelste jager (foto: Hans Dekker)

Nog in het donker varen we door de Roompotsluis naar volle zee. Het eerste visafval lokt al direct een wolk wat bekendere meeuwen achter de boot; zilver-, mantel-, kok- en stormmeeuwen werden gezien. Voorlangs vliegt een sperwer die de oversteek maakte van Schouwen naar Walcheren.
Na een uur varen en wat kilometers uit de kust verandert de samenstelling van de wolk achter de boot. De 'kust-meeuwen' haken af en vliegen terug naar het strand. In plaats daarvan verschijnen de eerste jan-van-genten, dwergmeeuwen en drieteenmeeuwen achter de boot. Later op de dag werd ook nog een geelpootmeeuw ontdekt in de wolk.

Jan-van-gent (foto: Marco Simonis)

Een aantal deelnemers vroegen zich bij vertrek nog af of we ook jan-van-genten zouden gaan zien vandaag. Rond het middaguur staat de teller al boven de veertig genten. In de buurt van de Belgische windmolenparken vliegen er soms meer dan tien tegelijk achter het schip. 
En terwijl bij de meeste deelnemers door het heerlijke zonnetje de aandacht wat verslapt, blijven een aantal spotters op zoek naar de bijzondere soorten. Er was al een grote jager gezien, maar er moet toch meer inzitten vandaag....

De kreet "Jager!" die over het dek schalt, zorgt dat iedereen weer naar de reling stuift. Het blijkt een middelste jager met een stel prachtige lepels. Helaas blijft hij zo kort bij de boot , dat ik er geen fatsoenlijke foto van voorbij heb zien komen. Dat wordt later goedgemaakt door een soortgenoot. De derde middelste jager van de dag besluit ruim een half uur bij ons in de buurt te blijven. Meerdere keren stort hij zich in de meeuwenwolk achter het schip. Soms op een paar meter afstand van de spotters aan dek. Op het achterdek is hij zelfs goed te horen. Een prachtig geluid tussen al het meeuwengekrijs.

Bijna aan te raken.... (foto: Hans Dekker)

Jager en gent op jacht naar 'chum' (foto: Marco Simonis)

De middelste jager zal inmiddels de meest gefotografeerde ooit zijn, zo vaak vliegt hij langs het schip, landt in het water, vliegt weer op, om zich opnieuw in het chum-spoor te storten. En alsof de show van de middelste jager nog niet genoeg is, volgde tegen het einde van de tocht toch nog de kreet waar we als Delta Safari iedere tocht op hopen; "Pijl!" Er wordt een pijlstormvogel gezien richting Noord. Op zo'n 300 meter afstand. Er wordt gedacht aan een grauwe pijl, maar het dier is weer snel verdwenen. Drie minuten later duikt hij op dezelfde plek weer op. Nu wordt hij langer en beter gezien. Ook worden er betere foto's gemaakt. Discussie alom. Waren het er twee of was het dezelfde? Was het een grauwe pijl of een vale? Of allebei? Aan dek wordt met de foto's van Marco Simonis al vastgesteld dat de tweede waarneming zeker een vale pijlstormvogel is. 
Thuisgekomen en alle foto's overziend kunnen we concluderen dat het één vale pijlstormvogel is geweest. Want op de foto's van Richard de Jonckheere is te zien dat de vogel op alle foto's een zelfde beschadiging aan de rechtervleugel heeft.

De vale pijl -uitsnede- (foto: Richard de Jonckheere)

De oorspronkelijke foto (Richard de Jonckheere)

Na alle opwinding over de pijlstormvogel wordt vlak onder de Zeeuwse kust ook nog de derde jagersoort van de dag gezien; de kleine jager. 
Als je het scenario van een zeevogeltocht zou mogen schrijven zou het er ongeveer zo uitzien; mooi herfstweer, in de ochtend de verwachte soorten spotten en dan in de middag langzaam naar de climax toewerken met een paar bijzondere soorten. Zo ongeveer als we afgelopen weekend hadden! De crew van Delta Safari kijkt terug op een geslaagde dag!

Hieronder nog een selectie van de vele foto's die we toegestuurd kregen:

Jagers:
Grote jager (foto: Jeroen Bes)

Middelste jager (foto: Hans Dekker)

Middelste jager (foto: Jeroen Bes)

Middelste jager met chum (foto: Hans Dekker)

Bewijsplaatje van de kleine jager (foto: Jeroen Bes)

Jan-van-genten:
Jan-van-gent (foto: Richard de Jonckheere)

Jonge gent (foto: Marco Simonis)

Duikende gent (foto: Hans Dekker)

Jan-van-gent (foto: Jeroen Bes)

Meeuwen:
Geelpootmeeuw (r) (foto: Marco Simonis)

Jonge drieteenmeeuw (foto: Jeroen Bes)

Drieteenmeeuw in de mast (foto: Delta Safari)

Overige soorten:
Zwarte zee-eenden (foto: Jeroen Bes)

Honderden spreeuwen boven zee (foto: Richard de Jonckheere)

Zeg het maar.... alken of kleine alken? (foto: Koen Selleslagh)

Zekere alk (foto: Jeroen Bes)

Mens en omgeving:
Chummen (foto: Koen Selleslagh)

Jongste deelnemer Mauro op de uitkijk (foto: Delta Safari)

Speuren naar bijzondere soorten op het achterdek.... (foto: Hans Dekker)

.... en op het voordek (foto: Koen Selleslagh)

Zeelandschap (foto: Marco Simonis)

Data:
Hieronder de route die we hebben gevaren en een globale triplist:

Met dank aan Richard de Jonckheere.

Triplist 20 oktober 2013:

Zwarte zee-eend                   41
Roodkeelduiker                       1
Vale pijlstormvogel               1
Jan-van-gent                         98
Drieteenmeeuw                     10
Kokmeeuw                             aanwezig (ng = niet geteld)
Dwergmeeuw                        28
Stormmeeuw                         aanwezig (ng)
Kleine mantelmeeuw             aanwezig (ng)
Grote mantelmeeuw              aanwezig (ng)
Zilvermeeuw                          aanwezig (ng)
Geelpootmeeuw                      1
Noordse stern/visdief              1
Grote stern                              1
Grote jager                              8
Middelste jager                      3 (of 4?)
Kleine jager                             1
Zeekoet                                 10
Alk                                         13
Alk/zeekoet                           13
Sperwer                                   1
Scholekster                           aanwezig (ng)
Spreeuw                                360+
Dodaars                                   3

Bruinvis                                   1
dolfijn spec/rugvin                    2

En tenslotte werd in de Oosterschelde vlak bij de geparkeerde auto's nog een bruinvis gespot door meerdere deelnemers.

Tenslotte wil ik de hierboven genoemde fotografen bedanken voor het beschikbaar stellen van hun foto's. Als er nog andere deelnemers zijn die mooie foto's hebben, kunnen zij deze doorgeven op info@deltasafari.nl


zondag 20 oktober 2013

Alvast wat foto's van de zeevogeltocht

Moe maar voldaan zijn we vanavond thuis gekomen van de zeevogeltocht vanuit Neeltje Jans in Zeeland. Even leek het er de afgelopen week op dat het weer te slecht zou worden. Maar wat was het een heerlijke herfstdag vandaag. En dat aangevuld met een paar mooie waarnemingen, maakte het een geslaagde dag.
Een uitgebreider verslag en een triplist volgen later. Nu alvast wat foto's:

Minimaal drie middelste jagers vandaag. 

Vooral de laatste bleef lang rond het schip hangen.

Een enkele geelpootmeeuw tussen meeuwen achter het schip


Ook veel jan-van-genten vandaag...

Wie goed telt ziet er op deze foto zelfs tien tegelijk.
(klik voor vergroting)

Drieteenmeeuw houdt ondertussen alles in de gaten!

Binnenkort meer.  

dinsdag 8 oktober 2013

Voorbereiden 2014, best leuk!

Het lijkt misschien een beetje stil op het weblog van Delta Safari. Maar achter de schermen zijn we druk bezig met het voorbereiden van het nieuwe jaar. En dat is niet alleen maar vervelend en saai. Want in de afgelopen weken staken we onder andere nog een keer de Golf van Biskaje over. En binnenkort staat nog een bezoekje aan Noord-Engeland gepland om daar een aantal locaties te bezoeken. Best leuk, dat voorbereiden.


Groep grote pijlstormvogels in de Golf van Biskaje

De september-trip over de Golf van Biskaje was vooral bedoeld om de waarnemingsmogelijkheden te vergelijken met die in het begin van de zomer. In juli deden we de oversteek ook al twee keer (zie verslag). Het zal duidelijk zijn dat de kans op goed weer in juli vele malen beter is. We kregen deze septembertrip dan ook gelijk te maken met stevige golven en grijze luchten. We kunnen daardoor wel uit eigen ervaring vertellen dat het schip de Pont Aven, een prettig schip is om mee te varen. Want ook bij golven van 3 meter, ligt ze mooi stabiel in de golven. 
Door het grijze weer en de golfslag was het aanbod van dolfijnen en walvissen niet veel beter dan in juli. Maar dat dat per week kan verschillen blijkt uit de verslagen van de Britse organisatie ORCA. De trip die wij mee maakte kan je hier vinden. Het verslag van een week later staat hier (klikken). Die laatste trip was door de gladde zee, misschien wel een van de beste trips van ORCA ooit. In potentie is september dus zeker een betere maand dan juli om zeezoogdieren te spotten in de Golf van Biskaje.

Weer veel gestreepte dolfijnen (foto: Glenn Overington)

En dan de vogels! Het is logisch dat je in september meer kans hebt op mooie zeevogel waarnemingen. En hoewel de aantallen nog niet eens heel hoog waren, waren de soorten wel prachtig! We wisten, gezamenlijk, zes soorten pijlstormvogels te spotten. Eva kreeg alleen de kleine pijl voor de kijker, Marko alleen de Kuhls'. En samen werden de noordse, de grauwe, de vale en grote pijlstormvogel gespot. Op de heenweg naar Santander zagen we, op aanwijzing van de Britse natuurfotograaf David Tipling, al een eenzame grote pijlstromvogel langs het raam van het restaurant vliegen. Maar op dag twee kwam de klapper op pijlstormvogelgebied; iets ten Zuiden van Bretagne vloog een groep 'pijlen' op van het wateroppervlak. Het bleek een groep van wel dertig grote pijlen, aangevuld met een paar grauwe pijlstormvogels. Verder werden onder andere stormvogeltjes, grote en kleine jagers en veel jan-van-genten rond de boot gezien.
Een ander vogelmoment wat niet mag missen in dit verslag is een grote jager die een koekje van eigen deeg kreeg. Bij het naderen van Santander werd door de gidsen van ORCA al uitgekeken naar een slechtvalk die al een paar keer was gespot op een rots in de baai van Santander. Bij het passeren van de rots vloog een grote jager nietsvermoedend voorlangs. En toen ontvouwde zich een mooi schouwspel. De slechtvalk dook op en zette de achtervolging in op de grote jager. Dat was even wennen voor deze jager....


Slechtvalk jaagt jager op! (foto: Glenn Overington)

De conclusie was na de trip snel getrokken. Behalve het weer, wijst alles er verder op dat september voor Delta Safari de beste tijd is om in 2014 een trip naar de Golf van Biskaje te organiseren. We hebben ook al een datum; Zaterdag 20 september tot en met vrijdag 26 september 2014. Aan de invulling van de reis wordt nu gewerkt. Details en prijs volgen later.

Ook voor de trips naar de papegaaiduikers op de Farne-eilanden zijn al data bekend. De weekendtrips vertrekken op vrijdag 30 mei en zaterdag 7 juni (Pinksteren). En in 2014 gaan we ook een vijfdaagse trip naar de Farnes organiseren (van 11 tot en met 15 juni). Hiervoor worden de laatste details in november besproken in Noord Engeland. Daarna volgen ook hiervan de invulling en de prijzen op onze website.

Tijdens het bezoek aan Engeland van een paar weken terug bezochten we onder andere ook nog het RSPB natuurreservaat van Arne. Net als bij onze edelherten, is ook bij de Sika-herten de bronsttijd aangebroken. Bij toeval stuitten we op de plek waar de uitheemse herten zich in de avondschemer verzamelden voor de bronst. Daarom als toegift nog een paar foto's van deze, oorspronkelijk Japanse, herten;







maandag 16 september 2013

Dode vinvis op het strand van 's Gravenzande

Nadat er gisteren door de KNRM van Stellendam een drijvende dode walvis was gemeld op 20 kilometer uit de kust, was de kans groot dat hij vandaag ergens zou aanspoelen. Vanochtend rond 11 uur vond een standtenthouder uit 's Gravenzande het dier in de branding.


De dode vinvis met op de achtergrond de Maasvlakte

Delta Safari is ter plaatse gaan kijken, want dit is toch geen alledaagse gebeurtenis. Rond half twee waren we ter plaatse en zagen dat de walvis precies bij de opgang van Slag Beukel ligt. De vinvis van ongeveer 14 meter lang, lag op dat moment nog te 'rollen' in de branding. Aangenomen werd dat het om een gewone vinvis gaat. In eerste instantie dachten we ook de voor gewone vinvissen karakteristieke lichte plek op de rechter bovenkaak te zien. Maar dichterbij bleek dat bijna al het vel daar al was verdwenen. En het vel dat er nog wel zat was donkergrijs. Hierdoor begonnen we toch te twijfelen of het niet om een noordse vinvis gaat.
Veel verschillen tussen gewone en noordse vinvissen zijn op basis van gedrag te onderscheiden; de vorm van de spuitwolk, de manier van door het water 'rollen' als ze boven water komen.... Maar daar heb je weinig aan bij een dood dier. 
De rugvin van dit dode dier hing al slap, maar leek naar verhouding vrij groot. Ook weer een kenmerk voor een noordse vinvis.
Dinsdag gaan de experts van Naturalis het dier op het strand snijden. Hopelijk kunnen zij snel duidelijkheid geven over de welke soort het precies is.

Dat is wel zeker; het was een mannetje.

Als het eb begint te worden, komt er steeds meer publiek bij de walvis kijken

Het oog, met de donkere huid er onder

Af en toe nog een flinke golf.

Triest einde voor dit bijzondere dier.

Delta Safari gaat komende week nog een weekje op vakantie in Engeland. Dan wordt ook weer een tocht over de Golf van Biskaje gemaakt. Hopelijk gaan we dan wat meer levende vinvissen tegen komen. Verslag van deze vaartocht volgende week op ons weblog.

UPDATE: Van Hans Verdaat hebben we inmiddels begrepen dat het kleurverschil in de baleinen (zie bovenste foto), deel donker, deel wit, een kenmerk van de gewone vinvis is. Dus conclusie is dat het toch om een gewone vinvis gaat.

woensdag 11 september 2013

Operatie Malefijtje; op zoek naar het stormvogeltje!

De hieronder beschreven 24-uurszeevogeltocht is door de slechte weersvoorspellingen helaas afgelast. In 2014 doen we een nieuwe poging. 

Aanstaand weekend (14-15 sept) staat de 24-uurs zeevogeltocht naar de Bruine Bank op het programma. Vorig jaar werden op deze tocht twee, mogelijk zelfs drie, stormvogeltjes gezien. Zeldzame waarnemingen voor Nederland. Reden voor Delta Safari om ook dit jaar alles uit de kast te halen om naar deze vogels op zoek te gaan op de Bruine Bank. En dat onder de noemer; "Operatie Malefijtje"!


Stormvogeltje tijdens de 24-uurstocht in 2012 (foto: Jan Dekker)

Een malefijtje is een oud-Hollandse naam voor het stormvogeltje. In Katwijk blijkt de naam zelfs nog steeds gebruikt te worden. Tijdens de zoektocht op internet naar zoveel mogelijk informatie over het stormvogeltje, kwamen we een leuk fragment tegen uit het boek 'De Nederlandse vogelnamen en hun betekenis' (H. Blok en H.J. ter Stege - 2008). In het stuk blijkt dat het stormvogeltje door vroegere zeevaarders vooral werd gezien als brenger van tegenspoed. Malefijt of Malefiet zou afkomstig zijn van het Portugese woord 'kwaaddoener'. Wanneer er storm opstak, waren deze vogeltjes er ook. En zo is ook het gezegde ontstaan; "het zijn Malefijten, die wind en regen schijten".
En de huidige naam stormvogeltje zegt natuurlijk ook al genoeg. En wat dat betreft is het dus niet eens ongunstig dat er voor zondagavond weer storm wordt voorspeld. Volgens de overlevering moet dat onze kansen op het zien van het stormvogeltje alleen maar vergroten.

Maar omdat we op het weer geen invloed hebben, zijn we ook op zoek gegaan naar methoden die we wel zelf kunnen organiseren. Chummen, het verspreiden van visfval, doen we natuurlijk al langer op de zeevogeltochten van Delta Safari. Maar dit heeft toch vooral effect op het lokken van de grotere soorten, zoals meeuwen, jagers, jan-van-genten en pijlstormvogels.
Voor stormvogeltjes wordt elders op de wereld toch vaak gebruik gemaakt van 'oil-slicks', een plas visolie verpreiden rond de boot en dan maar wachten. Of een visolie-vlek uitzetten en dan een paar uur later terugvaren naar die plek. En her en der worden aan de visolie dan nog andere hulpmiddelen toegevoegd; popcorn, vismeel, dierlijk vet en andere mysterieuze ingrediënten.
Op Nederlandse pelagics zijn er wel eens pogingen gedaan om met een oil-slick te werken, maar meestal in de loop van een tocht. En als er dan na een kwartiertje of half uurtje nog niks gezien was, verloor men toch het geduld en werd er weer verder gevaren. Terwijl je eigenlijk gewoon een paar uur stil moet liggen en wachten. En daar ligt ook de sleutel voor de "Operatie Malefijtje".
Door de opbouw van de tocht naar de Bruine bank, bleek dat we vorig jaar een paar uur eerder dan verwacht op het startpunt voor de zondagochtend waren aangekomen; de Noordkant van de Bruine Bank. De schipper besloot daarop voor anker te gaan en een paar uur te wachten tot we bij daglicht weer aan de terugtocht konden beginnen. 
We hebben als Delta Safari eerst bedacht om dit jaar dan nog wat Noordelijker te varen, tot we opeens het voordeel zagen. Als we in de nacht, als we voor anker gaan, nu alvast beginnen met het uitzetten van een oil-slick en dit een paar uur blijven voeden, dan moeten we tegen de ochtendschemering toch al een aardig geurspoor naar het schip hebben aangelegd?! "Operatie Malefijtje" was geboren!
De chummers van Delta Safari staan zondagochtend vroeg op en gaan rond vijf uur al beginnen met het verspreiden van een speciaal bereid vis-oliepapje. Als het dan rond zeven uur begint te schemeren en het ontbijt achter de kiezen is, starten we niet direct de motoren om richting Zeeland te varen. We zullen uitgebreid de tijd nemen om de visolievlek rond het schip te scannen op stormvogeltjes. En als de stroming van de vlek een mooi spoor heeft gemaakt, zullen we proberen om dit bij het vertrek nog een tijdje te volgen.

Of het gewerkt heeft, weten we pas als we terug zijn natuurlijk. Houdt daarvoor zondagavond waarneming.nl, twitter of dit weblog in de gaten.
Of neem geen risico en boek nog een plek op deze 24-uurs zeevogeltocht naar de Bruine Bank. Er is nu nog plek. Late beslissers kunnen nog tot zaterdagochtend terecht op info@deltasafari.nl. Zaterdagavond om 19:00 uur verzamelen we bij de Neeltje Jans in Zeeland voor het vertrek.

maandag 9 september 2013

Record aantal zeehonden en tellers bij de Hinderplaat

Zaterdag 7 september was de vierde simultane zeehondentelling in het Deltagebied van dit jaar. In totaal werd een record aantal van 117 zeehonden geteld in 'onze zone'; de Hinderplaten en de Rotterdamse haven. En ook nog eens met een groep van negen tellers, ook een record!

Zeehonden tellen op de Hinderplaat, vanaf de Slufterhut.

Omdat Delta Safari inmiddels een leuke groep vrijwilligers heeft die helpen met de tellingen van zeezoogdieren in de Delta, begonnen we de dag met een informatie-bijeenkomst in Oostvoorne. Jaap van der Hiele van de EHBZ kwam vertellen over hun werk langs de kust; het ophalen van gestrande levende en dode zeezoogdieren. Omdat Jaap dit vrijwilligerswerk al meer dan 20 jaar doet, kon hij uit een rijke ervaring verhalen vertellen. Waaronder een aantal strandingen en waarnemingen van bijzondere soorten dolfijnen en walvissen, tot verrassing van veel aanwezigen.
Een andere verrassing voor de aanwezigen was dat Lenie 't Hart, oprichtster van de zeehondenchrèce in Pieterburen, bij de bijeenkomst aanwezig was. Zij liep een dag mee met Jaap, om de simultane zeehondentelling eens zelf mee te maken. Zodoende bracht ze ook een bezoekje aan de vrijwilligers van Delta Safari.

Lenie en Jaap overhandigen symbolisch een verrekijker en telescoop van 
Second Life Optics aan Marko van Delta Safari.

Van de gelegenheid werd direct gebruikt gemaakt, door Jaap en Lenie te vragen om de verrekijkers en telescoop van Second Life Optics symbolisch aan Delta Safari te overhandigen. De kijkers en telescoop zijn door Second Life Optics aan Delta Safari geschonken om te gebruiken bij de tellingen van zeezoogdieren in de Voordelta.
Second Life Optics is een project van House of Outdoor is Maarssen, waarbij oude of ongebruikte verrekijkers en telescopen een tweede leven krijgen, door de ze in te zetten bij allerlei vrijwilligers- en natuurprojecten. De kijkers worden met steun van de optiekmerken Leica en Bushnell gerepareerd en weer geschikt gemaakt voor gebruik. 

Na de informatiebijeenkomst was het de hoogste tijd om zeehonden te gaan tellen. De telling kan namelijk alleen plaats vinden bij laag water. Jaap, Lenie en haar man gingen Zuidwaarts richting Oosterschelde, de groep van Delta Safari vertrok richting de Maasvlakte. Vanaf de Slufterhut (ook bekend als de Lyondell-hut) heb je een prachtig uitzicht op de zandplaten met de naam Hinderplaat. De Hinderplaat bestaat tegenwoordig uit meerdere losse platen, die we voor het gemak maar even Noord, Midden en Zuid noemen.

De grootste groep zeehonden ligt op de Noordelijke Hinderplaat.

Bij een eerste rondje tellen werden er 74 zeehonden op de Noordelijke plaat geteld, 3 in het midden en nog eens 14 op de Zuidelijke plaat. Bij elkaar al 91 zeehonden op de Hinderplaten. Met de telescoop werd ook nog een visarend gespot op de Slikken van Voorne, die door de hele groep eens goed werd bekeken. 
Een klein deel van de tellers vertrok nog even naar de Markweg in het Rotterdamse havengebied, omdat daar vandaan de zeehonden op het Kleine Beereiland te zien zijn. Dit eiland ligt midden in de Rotterdamse haven, maar sinds dit stukje haven alleen nog maar per boot bereikt kan worden, liggen er al regelmatig zeehonden te rusten. Vandaag waren het er tien, dachten we. Maar na bestudering van de foto (zie hieronder) bleken het er toch echt minimaal 15 te zijn.

14 of 15 zeehonden op het Beereiland? (Klik voor vergroting)

Nadat alle tellers rond 14:00 uur weer bij elkaar kwamen bij de Slufterhut, kwam het totaal op 117 zeehonden. Want inmiddels was de groep op de Noordelijke Hinderplaat uitgegroeid tot 85 zeehonden. Hiermee was het oude record van 2012, 110 zeehonden in 'ons gebied', verbroken.
Ook elders in de Delta bleek het goed te gaan met de zeehonden; in de Westerschelde werden 128 zeehonden geteld. Ook voor de tellers daar een record! Kijk voor het totale overzicht van de vierde simultane zeehondentelling hier (klik!).

Vanaf de Slufter vertrok de groep naar de telpost op de Tweede Maasvlakte. Want op de informatie-bijeenkomst was verteld dat Delta Safari vanaf deze zomer maandelijks een zeezoogdierentelling, ofwel een 'sea-watch' wil gaan houden vanaf dit punt.
In juli werd de eerste telling gehouden. Toen werden in twee uur tijd 2 bruinvissen gespot. Deze keer kwam het totaal uit op 7 bruinvis-waarnemingen na twee uur tellen. Een mooie afsluiter van een zonnige teldag!