zondag 18 november 2012

Grijze laatste zeevogeltocht

De laatste zeevogeltocht van dit jaar verliep grijs en af en toe onstuimig. Wat soorten betreft was het 'veel van weinig'. Van een aantal zeevogelsoorten kregen we er heel veel te zien vandaag; drieteenmeeuwen, zeekoeten en jan-van-genten. Bijzondere soorten als jagers of stormvogels lieten zich helaas niet zien.


Veel jan-van-genten achter de boot (Foto; Wiegert Steen)

Even na acht uur vertrokken we in de mist uit de haven van Stellendam. Het plan was om eerst langs de kust van Goeree richting het Brouwershavense gat te varen. Daar overwinteren altijd veel eendensoorten. We waren benieuwd wat we er vanaf de zeekant van konden zien. Niet veel helaas, want het bleef lange tijd mistig. Toch werden er in die eerste uren meerdere groepjes zwarte zee-eenden en tot wel 20 roodkeelduikers gezien. Bij helder weer is het dus zeker de moeite waard om deze route nog eens te varen. 
In de hoop dat er verder op zee meer zicht zou zijn en ook de echte zee-soorten zich zouden laten zien, werd koers gezet naar naar het Noordwesten. We hadden de steven nog geen vijf minuten gedraaid, of er waren al tien zeekoeten geteld. Die zaten dus ook gewoon dicht onder de kust. In de loop van de dag werden nog tientallen zeekoeten geteld. Soms een uur niks, dan weer meerdere vlak achter elkaar. Ook het zicht werd iets beter in de loop van de dag. Maar echt helder werd het nooit. 

Zeekoet (foto; Niels Godijn)

De mist had geen invloed op de meeuwen en jan-van-genten die op de chum (brood en visafval) achter de boot af kwamen. Vlak na het vertrek, tijdens het mengen van een bak visafval met brood en popcorn, werden alvast wat stukjes brood over de reling gegooid. En terwijl wij nog geen 200 meter ver konden zien, kwamen de meeuwen opeens overal uit de grijze soep tevoorschijn. Alsof ze het ruiken!
Ook de jan-van-genten wisten ondanks het slechte zicht de boot gemakkelijk te vinden. Rond negen uur verscheen de eerste! En eigenlijk zijn ze hele dag niet meer weg geweest. Soms twee, dan weer vijf tegelijk achter de boot. Alle leeftijden kwamen voorbij, van donkere eerstejaars tot volwassen vogels en alle kleurschakeringen daar tussenin.

Jan-van-genten (foto; Wiegert Steen)


Duikende Gent (foto; Gerard Visser)

Ook zagen we vandaag weer goed het verschil tussen de kust- en de zeemeeuwen. Waar in de vaargeul bij Stellendam de zilvermeeuwen en een enkele kokmeeuw de boventoon voeren, zijn het op zee de drieteenmeeuwen, grote mantelmeeuwen en een enkele dwergmeeuw. Vooral de drieteenmeeuwen waren weer in grote getale aanwezig bij de boot. Soms zo dichtbij dat je ze bijna aan kon raken. Tijdens het chummen moest ik zelfs een keer achteruit stappen om een botsing met een drieteenmeeuw te voorkomen!


Drieteenmeeuwen hebben 'chum' te pakken. (foto; Gerard Visser)

Waar we tijdens de vorige tocht (eind oktober) nog grote groepen trekkende zangvogels hadden gezien, waaronder de inmiddels 'beroemde' merels, zagen we vandaag alleen enkelingen voorbij vliegen. De meest opvallende waren een velduil en een houtsnip. Waarbij de velduil wel heel strak richting Noordoost vloog. Bestemming Maasvlakte? Voor degene die het niet weten; ieder jaar overwinteren een aantal velduilen aan de Noordkant van de Maasvlakte. 
Maar ook deze keer stal de merel de show! Niet omdat het er veel waren, maar omdat een merel die al een kwartier 'paniekerig' boven het schip had gevlogen uiteindelijk besloot om midden op het dek te landen. Maar zoveel aandacht was deze merel ook niet gewend, dus zij vloog al snel weer op. Verder werden nog een koperwiek, een zanglijster en een klein zangertje gespot. Die laatste was kleiner dan een pimpelmees, volgens sommigen moet het een goudhaantje zijn geweest.

Merel aan dek, midden op zee! (foto; Niels Godijn)

De terugtocht naar Stellendam was af en toe onstuimig. Door de richting van de golfslag werd het schip soms flink heen en weer geschud. De bakken visafval schoven soms over het dek. En de deelnemers moesten handen en voeten gebruiken om zich staande te houden op het natte dek. En toen ook de ijzige wind bij sommigen door de kleren begon te dringen, werd ook toch nog een beetje afzien. Zeevogelen in november is dan ook niet voor watjes!
Ondanks de golfslag werden op de terugweg toch nog twee bruinvissen gespot. 
En zowel op de heen- als de terugweg werden er in het Slijkgat meerdere zeehonden gezien. Grotendeels gewone zeehonden en een enkele grijze.


De route van 17 november volgens Marinetraffic.com. Aan de bovenkant mist een stukje, want we zijn ook de Eurogeul (stippellijn) nog overgestoken.

Foto's en verslagen van deelnemers kan je vinden via de volgende links:

Binnenkort meer.

De triplist volgt later.

woensdag 14 november 2012

Merels op zee

In het verslag van de zeevogeltocht van 28 oktober wordt het al een bijzondere waarneming genoemd (kijk hier); groepen merels midden op de Noordzee. De waarnemingen die we gedaan hebben tijdens onze tocht, vormen nu mede de basis van een analyse van het afwijkende trekgedrag van deze vogels eind oktober. Samen met de waarnemingen vanaf Westkapelle en in Noord-Holland.


Merels boven de Noordzee (foto: Jan Dekker)

Ruud van Beusekom schreef namens de Vogelbescherming een artikel over de bijzondere trek van de merels boven de Noordzee. Kijk hier voor zijn verhaal op natuurbericht.nl. Hij laat zien dat de groepen merels boven de Noordzee waarschijnlijk in de voorgaande nacht gedesoriĆ«nteerd zijn geraakt. Vermoedelijk hebben ook niet alle vogels veilig de kust weten te bereiken.
We hopen met onze tochten bijzondere waarnemingen te kunnen doen van bijzondere soorten. Maar het is natuurlijk ook mooi meegenomen als je waarnemingen een stukje van de puzzel oplossen van zo'n bekende 'achtertuin'-soort. 

Grote groep merels boven zee (foto: Maria van Antwerpen)

Het leuke van een dag vogels kijken op zee is, dat je nooit weet welke soorten de dag gaat brengen. Iedere keer kom je toch weer verrassingen tegen. Aanstaande zaterdag 17 november gaan we voor de laatste keer dit jaar de zee op vanuit Stellendam. Er zijn nog een aantal plaatsen vrij voor late beslissers. Je kan tot vrijdagavond 20:00 uur mailen om je op te geven bij info@deltasafari.nl. Meer informatie op deltasafari.nl

zaterdag 3 november 2012

Triplist zeevogeltocht 28 oktober

Zoals beloofd zouden we nog met de triplist komen van de zeevogeltocht van afgelopen zondag. En bij het optellen van de uurlijsten zie je dan gelijk dat het goed is om onderweg de tellingen goed op papier bij te houden. Want zowel van de grote jager als de noordse stormvogel blijken we er zes te hebben geteld en geen vier, zoals eerder gemeld.

Ondertussen hebben we ook van een aantal deelnemers nog foto's ontvangen en toegevoegd aan het verslag. Hieronder een foto die we ontvingen van Saskia Jonker, van een vogel die we helaas niet kunnen opnemen in de officiĆ«le triplist; de viervleugelige jan-van-gent! Tevens het bewijs dat je met een 'gewone camera' ook hele leuke foto's kan maken tijdens onze tochten:


Twee vogels of vier vleugels? (foto: Saskia Jonker)

Hieronder de triplist, waarbij opgemerkt moet worden dat we de drieteen-, mantel- en zilvermeeuwen niet precies geteld hebben, net als de vele alken en zeekoeten. Ook de jan-van-genten waren zo massaal aanwezig dat we geen exacte aantallen kunnen geven.

2        - Grauwe Pijlstormvogel
6        - Noordse Stormvogel
100+ - Jan-van-gent
6        - Grote Jager
200+ - Drieteenmeeuw
25+   - Kleine Mantelmeeuw
15+   - Grote Mantelmeeuw
15+   - Zilvermeeuw
1       - Geelpootmeeuw
6       - Pontische meeuw
4       - Kokmeeuw
9       - Dwergmeeuw
5       - Stormmeeuw
40+   - Zeekoet
50+   - Alk
40+   - Alk/Zeekoet
1       - Kleine Alk
3       - Rotgans
5       - Roodkeelduiker
4       - Duiker spec.
2       - Middelste Zaagbek
1       - Fuut
3       - Aalscholver
45     - Zwarte Zee-eend
12     - Kramsvogel
127   - Spreeuw
66     - Merel
1       - Koperwiek
2       - Grote Lijster
2       - Veldleeuwerik
1       - Sneeuwgors
1       - Kauw
1       - Heggemus

Buiten mededinging (gezien bij Roompotsluis na de tocht):

1      - Grote Burgemeester (1e kj)

En dan nog twee mogelijke papagaaiduikers onderweg (zie verslag) en een mogelijke vorkstaartmeeuw bij de Oosterscheldekering. Alledrie te ver weg, of te kort gezien. Maar het laat zien dat we de komende jaren nog wel eens op andere soorten kunnen gaan stuiten! Je moet iets te wensen over houden!
Al met al een heel mooi resultaat voor een dagtocht op de Noordzee, met weer een hele andere triplist dan die van de 24 uurstocht in september. (klik hier).

Op zaterdag 17 november gaan we voor de laatste keer dit jaar de zee op voor een zeevogeltocht, deze keer vanuit Stellendam. Benieuwd wat we dan gaan zien? Er is nog voldoende plek! Meer informatie op onze website (www.deltasafari.nl)
We gaan dan ook op zoek naar de zee-eenden, brilduikers en toppers die overwinteren voor de Zeeuwse kust. En 's middags maken we een ronde over de Noordzee om op zoek te gaan naar jagers, jan-van-genten, alken en zeekoeten. Tijdens de zeevogeltocht vorig najaar, hebben we ook nog 25 bruinvissen gespot in dit gebied. Er zal dus weer genoeg te zien zijn.