zaterdag 22 december 2012

Op naar 2013!

Het jaar zit er bijna op. Voor Delta Safari een mooi jaar om op terug te kijken. Vele honderden mensen gingen dit jaar met ons de zee op. Sommigen voor drie dagen naar de broedende papagaaiduikers in Noord Engeland, anderen voor drie uurtjes voor een zonsondergang op de Voordelta. Het weer zat niet altijd mee; we hebben maar 1 tocht echt af moeten lasten, maar we hadden wel erg vaak grijs weer en hoge golven. We hopen dat we in 2013 meer geluk hebben. 

Sunset Safari op de Sirius in de zomer van 2012

Er zijn witsnuitdolfijnen gezien in Engeland en bruinvissen in de Voordelta. De zeevogeltochten in het najaar leverden vele honderden jan-van-genten op, naast een mooi aantal pijlstormvogels en zelfs twee (of drie?) stormvogeltjes achter de boot. Mooie waarnemingen, maar we denken dat het nog beter kan! Daarom gaan we volgend jaar met veel plezier verder met het organiseren van natuurtochten op zee.

Met de schipper van de Sirius zijn inmiddels de eerste data afgesproken voor de Bruinvissen Safari's in het voorjaar (10 maart en 1 april). Klik hier voor info. Ook gaan we vanuit Stellendam zeker weer een aantal Sunset Safari's organiseren in de zomervakantie. Ook hebben we contact gelegd met de schipper van een kleinere visboot, om met kleinere groepen vaartochten te organiseren. Zo denken we aan een voorjaartocht voor natuurfotografen langs de broedkolonies op het Haringvliet.

De weekend-trip naar de Farne eilanden bleek vorig jaar een groot succes. Vanwege het grote aantal voor-aanmeldingen hebben we besloten om dit jaar twee keer naar Newcastle te varen; op 17 en 31 mei. Meer info kan je hier vinden (klik).
Maar we denken ook een stap verder te kunnen maken; een walvistrip naar de Golf van Biskaje. Het is inmiddels gelukt om een aantal hutten te reserveren op de veerboot tussen Engeland en Spanje. Nu nog op zoek naar een geschikte en betaalbare bus en dan kunnen binnenkort de prijzen vastgesteld worden en de inschrijvingen beginnen. Kijk hier alvast voor meer informatie.

Genoeg plannen dus voor het nieuwe jaar! En dan ook nog de mogelijkheid om met een eigen groep een tocht te organiseren. En het initiatief om op korte termijn tochten te organiseren als er walvissen of dolfijnen worden gespot worden voor de kust van Zuid Holand of Zeeland; Whale Alert!

Voor nu wensen we iedereen prettige feestdagen en tot ziens in 2013. Op zee, Natuurlijk!



donderdag 20 december 2012

Bultruggen bij Egmond

Vandaag werden opnieuw bultruggen waargenomen bij Egmond aan Zee. Vanochtend vroeg werd een bultrug ontdekt door de onderzoekers van IMARES, waarna tientallen mensen naar de kust trokken om het dier te zien. Meerdere mensen zeggen dat ze ook een jonge bultrug bij de volwassen bultrug hebben gezien.

Klik hier voor de foto's die Hans Verdaat van IMARES vanochtend van de bultrug maakte
En hier nogmaals op de site van IMARES

Hans Verdaat geeft aan dat er vanaf het schip steeds maar 1 bultrug is gezien. Waarnemers van de KNRM en vanaf de kust zeggen later op de dag ook een jong te hebben gezien. Hier zijn echter nog geen foto's van. 

Na alle aandacht rond de gestrande bultrug op de Razende Bol, haalde deze levende bultrug(gen) ook weer het NOS journaal. Deze keer gelukkig 
met vrolijke toeschouwers!

Klik hier voor het filmpje van het NOS-journaal

Omdat de overleden bultrug op de Razende Bol voor veel mensen de eerste kennismaking met grote walvissen in onze eigen Noordzee is, is het misschien goed om te weten dat er in 2011 ook al regelmatig (levende!) bultruggen zijn gezien in de Noordzee. Kijk voor een overzicht daarvan op de Google Maps kaart op www.deltasafari.nl. Op dit weblog maken we regelmatig melding van waarnemingen van bijzondere zeezoogdieren in de Noordzee. Als je hierin geïnteresseerd bent geraakt, is het zeker de moeite waard om eens door onze oudere berichten te bladeren.

zondag 16 december 2012

Twee grote walvissen op Razende Bol

Het zal niemand de laatste dagen ontgaan zijn, dat er een bultrug is aangespoeld op de Razende Bol bij Texel. De dagenlange doodstrijd van het dier heeft de nodige emoties losgemaakt onder de bevolking. Zoveel zelfs dat de terzake kundige redders van het eerste uur in latere instantie zijn zwartgemaakt, bedreigd en beledigd. Hierbij aangewakkerd door 'dierenvrienden' die ten onrechte de illusie de wereld in hielpen, dat het zwaargewonde dier nog een toekomst zou hebben. 

Beelden van de eerste stranding van de bultrug woensdag 12 december. Nadat de walvis was bevrijdt van deze plek is hij even later opnieuw gestand, nog hoger op de zandplaat. (video: Ecomare)

Hoewel we als medewerkers van Delta Safari ook onze sterke gevoelens hebben bij de gang van zaken, willen we vanaf nu vooral naar de toekomst kijken. Hierbij is het echter van belang om ook een reëel verhaal over de stranding van de bultrug en de kansen die hij had weer te geven. We willen hiervoor verwijzen naar de verklaring die is uitgegeven door SOS Dolfijn (klik hier). Waarbij we vooral de oproep aan het einde van de verklaring, voor betere samenwerking en afspraken, van harte ondersteunen.

Zaterdag spoelde er tot ieders verrassing opnieuw een grote walvis aan op dezelfde zandplaat; deze keer een inmiddels overleden potvis. En dat nadat er twee weken geleden ook al twee levende bultruggen voor de kust van Noord Holland werden gezien. 
Hoewel een gestrande walvis altijd een triest gezicht is, is het bij een toenemend aantal waarnemingen van bultruggen voor onze kust, niet verwonderlijk dat er af en toe een ziek of dood dier zal aanspoelen. Bij de bruinvissen, de kleinste walvisachtige van de Noordzee, hebben we deze trend ook gezien. Toen de afgelopen jaren de populatie bruinvissen in de Nederlandse Noordzee groeide, steeg ook het aantal strandingen van bruinvissen op de kust. We kunnen alleen maar hopen dat de bultrug van de Razende Bol een voorteken is van een groeiende populatie bultruggen voor onze kust.

Een overzicht van alle walvisstrandingen op onze kust is te vinden op de website van walvisstrandingen.nl

Nu er twee grote kadavers van walvissen op de Razende Bol liggen doet er zich ook een unieke kans voor om er één te laten liggen als voedselbron voor aaseters. Geen strandtenthouder die er daar last van heeft.
Het kadaver van de bultrug is dan misschien interessant voor de onderzoekers van Naturalis, maar skeletten van potvissen hangen er al genoeg in de diverse musea. Het is ook van grote waarde voor de wetenschap om te kijken hoe de natuur om gaat met zo'n groot kadaver. Met een webcam of een camera-val erbij kan heel Nederland zelfs meekijken welke dieren er op de gigantische berg vet en vlees afkomen. Natuurlijk meeuwen, maar verder? Grijze zeehonden? zeearenden? Ik ben benieuwd. 
Het project 'dood doet leven' heeft al meerdere van deze experimenten in de Nederlandse natuur uitgevoerd. Beelden daarvan zijn te zien op hun website (klik hier).


zondag 2 december 2012

Het zijn bultruggen!

Donderdag werd er vanuit Den Haag al melding gemaakt van twee walvissen voor de kust. Toen zwemmend in Zuidelijke richting. Vandaag werden ze opnieuw gespot en het blijkt vrijwel zeker om bultruggen te gaan!


Video van Wesley Overman van de bultruggen op grote afstand

Sinds vanochtend zwemmen de twee bultruggen voor de kust van Noord-Holland. Eerst bij Egmond en Bergen. En later vanmiddag zijn ze weer afgezakt naar Castricum. Volgens sommige waarnemers zou het gaan om een moeder met een kalf. 
Het is al heel speciaal dat er een bultrug voor de kust zwemt, maar dat het er twee tegelijk zijn maakt het helemaal bijzonder. De bultruggen die zich de afgelopen jaren voor de kust lieten zien, waren namelijk altijd solitaire dieren.
Omdat de Bultruggen nu weer richting Zuid zwemmen is de kans groot dat ze ook de komende dagen nog hier en daar bij de kust zullen opduiken. Helaas zijn de golfvoorspellingen voor de komende dagen niet ideaal voor het spotten van walvissen. Want  achter golven van twee meter kan zelfs een bultrug onzichtbaar blijven....
Om er achter te komen waar de bultrug het laatst gezien is kan je het beste kijken op waarneming.nl; Klik hier voor de bultruggen-pagina. Of op twitter de #bultrug volgen.

In 2011 werd er langere tijd een butrug voor de kust gezien. We hebben op de website van Delta Safari (klik hier) een overzichtkaart gemaakt in Google Maps van alle waarnemingen van 2011. Van deze bultrug is toen ook aardig wat foto- en filmmateriaal gemaakt, die je kan terugzien via de kaart. Als er iemand een foto heeft van het duo van vandaag, dan horen we dat graag.

Update: Volgens de onderzoekers van IMARES is de bultrug die een week later is aangespoeld op de Razende Bol bij Texel, een ander dier dan de twee die eerder voor de kust zwommen. Dat zou betekenen dat er in een week tijd drie bultruggen voor onze kust hebben gezwommen. Hoe het ook met de gestrande bultrug af gaat lopen, drie bultruggen tegelijk in de Nederlandse Noordzee is al een unicum op zich zelf.

zondag 18 november 2012

Grijze laatste zeevogeltocht

De laatste zeevogeltocht van dit jaar verliep grijs en af en toe onstuimig. Wat soorten betreft was het 'veel van weinig'. Van een aantal zeevogelsoorten kregen we er heel veel te zien vandaag; drieteenmeeuwen, zeekoeten en jan-van-genten. Bijzondere soorten als jagers of stormvogels lieten zich helaas niet zien.


Veel jan-van-genten achter de boot (Foto; Wiegert Steen)

Even na acht uur vertrokken we in de mist uit de haven van Stellendam. Het plan was om eerst langs de kust van Goeree richting het Brouwershavense gat te varen. Daar overwinteren altijd veel eendensoorten. We waren benieuwd wat we er vanaf de zeekant van konden zien. Niet veel helaas, want het bleef lange tijd mistig. Toch werden er in die eerste uren meerdere groepjes zwarte zee-eenden en tot wel 20 roodkeelduikers gezien. Bij helder weer is het dus zeker de moeite waard om deze route nog eens te varen. 
In de hoop dat er verder op zee meer zicht zou zijn en ook de echte zee-soorten zich zouden laten zien, werd koers gezet naar naar het Noordwesten. We hadden de steven nog geen vijf minuten gedraaid, of er waren al tien zeekoeten geteld. Die zaten dus ook gewoon dicht onder de kust. In de loop van de dag werden nog tientallen zeekoeten geteld. Soms een uur niks, dan weer meerdere vlak achter elkaar. Ook het zicht werd iets beter in de loop van de dag. Maar echt helder werd het nooit. 

Zeekoet (foto; Niels Godijn)

De mist had geen invloed op de meeuwen en jan-van-genten die op de chum (brood en visafval) achter de boot af kwamen. Vlak na het vertrek, tijdens het mengen van een bak visafval met brood en popcorn, werden alvast wat stukjes brood over de reling gegooid. En terwijl wij nog geen 200 meter ver konden zien, kwamen de meeuwen opeens overal uit de grijze soep tevoorschijn. Alsof ze het ruiken!
Ook de jan-van-genten wisten ondanks het slechte zicht de boot gemakkelijk te vinden. Rond negen uur verscheen de eerste! En eigenlijk zijn ze hele dag niet meer weg geweest. Soms twee, dan weer vijf tegelijk achter de boot. Alle leeftijden kwamen voorbij, van donkere eerstejaars tot volwassen vogels en alle kleurschakeringen daar tussenin.

Jan-van-genten (foto; Wiegert Steen)


Duikende Gent (foto; Gerard Visser)

Ook zagen we vandaag weer goed het verschil tussen de kust- en de zeemeeuwen. Waar in de vaargeul bij Stellendam de zilvermeeuwen en een enkele kokmeeuw de boventoon voeren, zijn het op zee de drieteenmeeuwen, grote mantelmeeuwen en een enkele dwergmeeuw. Vooral de drieteenmeeuwen waren weer in grote getale aanwezig bij de boot. Soms zo dichtbij dat je ze bijna aan kon raken. Tijdens het chummen moest ik zelfs een keer achteruit stappen om een botsing met een drieteenmeeuw te voorkomen!


Drieteenmeeuwen hebben 'chum' te pakken. (foto; Gerard Visser)

Waar we tijdens de vorige tocht (eind oktober) nog grote groepen trekkende zangvogels hadden gezien, waaronder de inmiddels 'beroemde' merels, zagen we vandaag alleen enkelingen voorbij vliegen. De meest opvallende waren een velduil en een houtsnip. Waarbij de velduil wel heel strak richting Noordoost vloog. Bestemming Maasvlakte? Voor degene die het niet weten; ieder jaar overwinteren een aantal velduilen aan de Noordkant van de Maasvlakte. 
Maar ook deze keer stal de merel de show! Niet omdat het er veel waren, maar omdat een merel die al een kwartier 'paniekerig' boven het schip had gevlogen uiteindelijk besloot om midden op het dek te landen. Maar zoveel aandacht was deze merel ook niet gewend, dus zij vloog al snel weer op. Verder werden nog een koperwiek, een zanglijster en een klein zangertje gespot. Die laatste was kleiner dan een pimpelmees, volgens sommigen moet het een goudhaantje zijn geweest.

Merel aan dek, midden op zee! (foto; Niels Godijn)

De terugtocht naar Stellendam was af en toe onstuimig. Door de richting van de golfslag werd het schip soms flink heen en weer geschud. De bakken visafval schoven soms over het dek. En de deelnemers moesten handen en voeten gebruiken om zich staande te houden op het natte dek. En toen ook de ijzige wind bij sommigen door de kleren begon te dringen, werd ook toch nog een beetje afzien. Zeevogelen in november is dan ook niet voor watjes!
Ondanks de golfslag werden op de terugweg toch nog twee bruinvissen gespot. 
En zowel op de heen- als de terugweg werden er in het Slijkgat meerdere zeehonden gezien. Grotendeels gewone zeehonden en een enkele grijze.


De route van 17 november volgens Marinetraffic.com. Aan de bovenkant mist een stukje, want we zijn ook de Eurogeul (stippellijn) nog overgestoken.

Foto's en verslagen van deelnemers kan je vinden via de volgende links:

Binnenkort meer.

De triplist volgt later.

woensdag 14 november 2012

Merels op zee

In het verslag van de zeevogeltocht van 28 oktober wordt het al een bijzondere waarneming genoemd (kijk hier); groepen merels midden op de Noordzee. De waarnemingen die we gedaan hebben tijdens onze tocht, vormen nu mede de basis van een analyse van het afwijkende trekgedrag van deze vogels eind oktober. Samen met de waarnemingen vanaf Westkapelle en in Noord-Holland.


Merels boven de Noordzee (foto: Jan Dekker)

Ruud van Beusekom schreef namens de Vogelbescherming een artikel over de bijzondere trek van de merels boven de Noordzee. Kijk hier voor zijn verhaal op natuurbericht.nl. Hij laat zien dat de groepen merels boven de Noordzee waarschijnlijk in de voorgaande nacht gedesoriënteerd zijn geraakt. Vermoedelijk hebben ook niet alle vogels veilig de kust weten te bereiken.
We hopen met onze tochten bijzondere waarnemingen te kunnen doen van bijzondere soorten. Maar het is natuurlijk ook mooi meegenomen als je waarnemingen een stukje van de puzzel oplossen van zo'n bekende 'achtertuin'-soort. 

Grote groep merels boven zee (foto: Maria van Antwerpen)

Het leuke van een dag vogels kijken op zee is, dat je nooit weet welke soorten de dag gaat brengen. Iedere keer kom je toch weer verrassingen tegen. Aanstaande zaterdag 17 november gaan we voor de laatste keer dit jaar de zee op vanuit Stellendam. Er zijn nog een aantal plaatsen vrij voor late beslissers. Je kan tot vrijdagavond 20:00 uur mailen om je op te geven bij info@deltasafari.nl. Meer informatie op deltasafari.nl

zaterdag 3 november 2012

Triplist zeevogeltocht 28 oktober

Zoals beloofd zouden we nog met de triplist komen van de zeevogeltocht van afgelopen zondag. En bij het optellen van de uurlijsten zie je dan gelijk dat het goed is om onderweg de tellingen goed op papier bij te houden. Want zowel van de grote jager als de noordse stormvogel blijken we er zes te hebben geteld en geen vier, zoals eerder gemeld.

Ondertussen hebben we ook van een aantal deelnemers nog foto's ontvangen en toegevoegd aan het verslag. Hieronder een foto die we ontvingen van Saskia Jonker, van een vogel die we helaas niet kunnen opnemen in de officiële triplist; de viervleugelige jan-van-gent! Tevens het bewijs dat je met een 'gewone camera' ook hele leuke foto's kan maken tijdens onze tochten:


Twee vogels of vier vleugels? (foto: Saskia Jonker)

Hieronder de triplist, waarbij opgemerkt moet worden dat we de drieteen-, mantel- en zilvermeeuwen niet precies geteld hebben, net als de vele alken en zeekoeten. Ook de jan-van-genten waren zo massaal aanwezig dat we geen exacte aantallen kunnen geven.

2        - Grauwe Pijlstormvogel
6        - Noordse Stormvogel
100+ - Jan-van-gent
6        - Grote Jager
200+ - Drieteenmeeuw
25+   - Kleine Mantelmeeuw
15+   - Grote Mantelmeeuw
15+   - Zilvermeeuw
1       - Geelpootmeeuw
6       - Pontische meeuw
4       - Kokmeeuw
9       - Dwergmeeuw
5       - Stormmeeuw
40+   - Zeekoet
50+   - Alk
40+   - Alk/Zeekoet
1       - Kleine Alk
3       - Rotgans
5       - Roodkeelduiker
4       - Duiker spec.
2       - Middelste Zaagbek
1       - Fuut
3       - Aalscholver
45     - Zwarte Zee-eend
12     - Kramsvogel
127   - Spreeuw
66     - Merel
1       - Koperwiek
2       - Grote Lijster
2       - Veldleeuwerik
1       - Sneeuwgors
1       - Kauw
1       - Heggemus

Buiten mededinging (gezien bij Roompotsluis na de tocht):

1      - Grote Burgemeester (1e kj)

En dan nog twee mogelijke papagaaiduikers onderweg (zie verslag) en een mogelijke vorkstaartmeeuw bij de Oosterscheldekering. Alledrie te ver weg, of te kort gezien. Maar het laat zien dat we de komende jaren nog wel eens op andere soorten kunnen gaan stuiten! Je moet iets te wensen over houden!
Al met al een heel mooi resultaat voor een dagtocht op de Noordzee, met weer een hele andere triplist dan die van de 24 uurstocht in september. (klik hier).

Op zaterdag 17 november gaan we voor de laatste keer dit jaar de zee op voor een zeevogeltocht, deze keer vanuit Stellendam. Benieuwd wat we dan gaan zien? Er is nog voldoende plek! Meer informatie op onze website (www.deltasafari.nl)
We gaan dan ook op zoek naar de zee-eenden, brilduikers en toppers die overwinteren voor de Zeeuwse kust. En 's middags maken we een ronde over de Noordzee om op zoek te gaan naar jagers, jan-van-genten, alken en zeekoeten. Tijdens de zeevogeltocht vorig najaar, hebben we ook nog 25 bruinvissen gespot in dit gebied. Er zal dus weer genoeg te zien zijn.


maandag 29 oktober 2012

Mooie zeevogeltocht naar Zuidelijke Noordzee

Zondag 28 oktober vertrokken veertig vogelaars met het schip de Neeltje Jans voor een dag varen op de Noordzee. We kwamen terug met een mooie lijst waarnemingen. Natuurlijk veel zeevogels, maar er werden ook volop trekkende zangvogels gezien op zee.


De zon kiert door de Oosterschelde-kering vlak na vertrek

Op zaterdag werd er nog getwijfeld of de tocht door kon gaan. Op de Noordzee stonden op dat moment golven van 3 meter. Aan het einde van de middag ging de wind liggen en werd besloten om het er zondag toch op te wagen. Gelukkig, want het werd een prachtige dag!
Direct na vertrek werd begonnen met 'chummen'. De eerste kilometers nog met brood, om de kustmeeuwen achter de boot te krijgen. Toen ook de eerste drieteenmeeuwen zich meldden achter de boot werd overgegaan op lekkere olie-rijke haringkoppen. 
Het lukte om de wolk meeuwen de hele dag achter de boot te houden. En waar normaal de mantelmeeuwen de boventoon voeren, waren het vandaag vooral drieteenmeeuwen die achter de boot hingen. Meestal tientallen tegelijk, waarmee we vandaag waarschijnlijk honderden exemplaren moeten hebben gezien; ze vlogen af en aan.


Drieteenmeeuw in het ochtendlicht (foto: Ben van der Broek)

Niet alleen de 'drietenen' waren massaal aanwezig. Na een paar uur werd een lus gemaakt over een stukje Belgische Noordzee, tussen de windparken bij de Thortonbank door. In dit gebied stikte het van de alken en de zeekoeten. Overal werden ze gespot; groepjes zittend op zee, links vloog een sliertje van zes, rechts weer drie... Op een gegeven moment werd het zo gewoon dat niemand meer de moeite nam ze 'rond te roepen'. Volgens de schipper, die met de Neeltje Jans vaker in dit gebied komt met sportvissers; "zit het hier altijd vol met vogels".

Ook aan de Nederlandse kant werden Alken gezien (foto: Paul van de Werken)

Net terug in het Nederlandse deel van de Noordzee wordt er door de mensen achter op de boot opeens een kleine alk gespot. Hij werd niet lang gezien, maar het was er zeker één volgens degenen die hem gezien hebben.
Bij de windmolens waren er al een paar groepen trekvogels voorbij gevlogen; spreeuwen en kramsvogels. Maar dan is er opeens verwarring als er een groep van wel veertig merels wordt gezien. Trekken die ook in groepen? En zo ver op zee? Ja dus! Want ze vliegen hier gewoon, zo'n vijftig kilometer uit de kust. Later wordt ook nog een gemengde groep merels en kramsvogels gezien. Verder nog wat losse avonturiers; onder andere een sneeuwgors, twee veldleeuwerikken en twee grote lijsters worden nog gespot.

Nog een vogel die zich vandaag volop liet zien was de jan-van-gent. Er waren momenten dat er wel tien tegelijk achter de boot hingen. Alle leeftijden en kleurschakeringen kwamen voorbij; van mooie donkere eerstejaars tot scherp gekleurde volwassen dieren. In totaal moeten het er zeker honderd zijn geweest. En de laatste dieren vlogen mee tot vlak onder de Zeeuwse kust.


Genten speuren en duiken naar de vis achter de boot (foto's: Paul van de Werken)

Close-up van een gent (foto: Ben van der Broek)

In de loop van de dag werden vier noordse stormvogels gespot, een mooi aantal voor een dagtocht op de Zuidelijke Noordzee. De eerste werd al vroeg in de ochtend gespot, de anderen volgde 's middags.

Noordse Stormvogel (foto:Paul van de Werken)

Toen de tocht al op zijn eind begon te lopen schalde er opeens "grauwe pijl!" over het dek. Jan Goedbloed had hem opgepikt op grote afstand. Op zijn aanwijzingen vonden steeds meer mensen het dier, ver weg aan de horizon. Helaas kwam hij niet dichterbij. Gelukkig wisten een paar mensen hem met de lange lenzen op de foto te krijgen. Zoals hieronder de foto van Paul van de Werken;


De schipper zette vervolgens koers naar een schelpenvisser die voor de kust lag. Daar hangen volgens hem altijd de meeste meeuwen achter. Maar nog mooier; de schelpenvisser had via de marifoon gemeld dat hij een 'grauwe pijl' achter de boot had gezien. Toch handig, vissers met verstand van vogels! De wolk meeuwen werd uitvoerig bekeken, maar bijzondere soorten zaten er niet tussen. De motor ging weer aan en er werd koers gezet naar de Oosterschelde-kering. Maar nog geen vijfhonderd meter verder was het raak: "Grauwe pijl!", "Achter de boot!". En nog veel dichterbij ook als het eerste exemplaar. Had die schelpenvisser toch mooi gelijk gehad! 
Kijk hieronder naar een filmpje gemaakt door Bart Noort (In het begin een beetje schokkerig, maar verderop leuke vliegbeelden):




Grauwe pijl in de drukte achter de boot (foto: Ben van der Broek)

Al met al een mooie tocht met een kleine alk, twee grauwe pijlstormvogels en vier noordse stormvogels als toppers. Al vonden sommigen die groep merels boven zee de mooiste waarneming van de tocht. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de twee mogelijke papagaaiduikers. De éne in een flits voor de boot, de andere door de verrekijker onder de verre pijlstormvogel door. Beide konden niet worden afgemaakt, maar het beloofd wat voor de tochten die we in de toekomst in dit gebied gaan maken. 
En dan vergeten we nog de jagers, eenden, duikers en de drie (verre) bruinvissen. Over een paar dagen zullen we de volledige triplist toevoegen op dit blog.

Eén van de vier grote jagers tijdens de tocht (foto; Paul van de Werken)

Geelpootmeeuw (foto: Jan Dekker)

Geelpootmeeuw (foto: Marcel Klootwijk)

Pontische meeuw (foto: Marcel Klootwijk)

Ruimte genoeg aan boord! (foto Maria van Antwerpen)

De gevaren route volgens de GPS (met dank aan Bart Noort). Klik voor vergroting!

En of het nog niet genoeg was geweest zorgden Marcel Klootwijk en Jan Goedbloed nog voor een leuk toetje voor de laatste vertrekkers. Jan dacht bij het binnenvaren van de havenmonding een vorkstaartmeeuw gezien te hebben voor de Oosterschelde-kering. Die vonden ze niet meer terug, maar wel een grote burgemeester! (eerste kalenderjaar). Jan sprong weer in zijn auto en kon bij de steiger net de laatste vertrekkende auto's tegenhouden. Met vier auto's snel naar de andere kant van de sluis, net op tijd om de vogel te spotten. Toen net iedereen de verrekijker weer te pakken had, vloog het dier weg richting noord. 

Snel werden de verrekijkers weer uit de achterbak gevist voor de grote burgemeester.

We willen de bemanning van de Neeltje Jans bedanken voor de mooie tocht (en het meezoeken naar de beste plekken om vogels te spotten). Verder Jan Goedbloed voor het regelen van de emmers visafval en Paul van de Werken voor de eerste foto's.
Later zijn foto's toegevoegd van Ben van der Broek, Marcel Klootwijk, Jan Dekker en Maria van Antwerpen. En een filmpje en de routekaart van Bart Noort. Allen dank voor het mogen gebruiken van jullie materiaal.

Kijk voor het verslag van Paul op zijn weblog (klik hier).
Kijk voor het verslag van Ben van der Broek op zijn weblog (klik hier).
Het verslag van Maria van Antwerpen kan je hier vinden (klikken)
Foto's van Marcel Klootwijk staan hier.
Foto's van Arjan Hartog staan hier.

Ook zin gekregen om een keer mee de zee op te gaan? We varen dit jaar nog één keer uit; op zaterdag 17 november vanuit de haven van Stellendam. We gaan dan eerst een stuk langs de kust op zoek naar de vele eenden die overwinteren in de Voordelta. Het tweede deel van de dag maken we een lus over de Noordzee. Meer info op onze website (klik hier).


woensdag 24 oktober 2012

Kijk uit voor de "Killer Seal"

Afgelopen voorjaar hebben we op dit blog aandacht besteed aan de strandingen van verminkte bruinvissen op de stranden van Goeree. (Klik hier voor alle berichten uit maart) Jarenlang is er naar vissers en scheepsschroeven gewezen en zelf heb ik in maart de baggerschepen als 'verdachte' aangeduid. Maar er is door Belgisch onderzoek een opvallende nieuwe veroorzaker van de verminkingen gevonden; grijze zeehonden!

Verminkte bruinvis op het strand van Goeree afgelopen voorjaar.

De Belgen hebben onderzoek gedaan naar twee verminkte bruinvissen die op de Belgische kust zijn aangespoeld. Op deze kadavers hebben ze bijt-sporen gevonden van een "grote predator". Na onderzoek van de bijt-sporen blijken deze overeen te komen met het formaat van de gebitten van schedels van grijze zeehonden.
De Belgen geven aan dat verder onderzoek nog nodig is en dat hiermee zeker niet alle gevallen van beschadigde kadavers zijn opgelost. Ondanks dat beide onderzochte kadavers zeer vers waren, is ook niet honderd procent uit te sluiten dat de bruinvissen eerder door een ander oorzaak zijn overleden. Maar de uitkomst van het onderzoek is even verrassend als interessant!
Als we het vertalen naar de Nederlandse situatie lijkt het er op dat de locaties waar in eerdere jaren grote groepen verminkte bruinvissen zijn aangespoeld, de stelling van de Belgen ondersteunen. Een aantal jaren geleden op Texel en de kop van Noord Holland, vlakbij de zandplaat Razende Bol, met een vaste groep grijze zeehonden. En dit voorjaar bij Ouddorp, op een steenworp afstand van de Bollen van de Ooster, waar een paar honderd grijze zeehonden leven.

Het nieuws is inmiddels ook opgepikt door de landelijke media. Kijk hier op de website van de NOS! Zowel in beeld, als in een radioverslag geeft Mardik Leopold van Imares aan dat de stelling van de Belgen zeer aannemelijk is. Tegelijk geeft hij ook aan dat minder dan 10 procent van de in Nederland aangespoelde bruinvissen, dit soort verwondingen heeft. Om er in het TV verslag aan toe te voegen: "Dan is de mens de volgende in de rij!" Oftewel, zoals de verslaggever aangeeft: Heeft Nederland zijn eigen "Killer Seal"?

Waar iedereen nu naar op zoek is, zijn ooggetuigen. Dat wordt dus extra goed opletten tijdens onze Bruinvissen Safari's in het voorjaar (bij de zandplaten van Ouddorp)

Wordt vervolgd....

donderdag 20 september 2012

24 uur de Noordzee op

Afgelopen weekend vertrok een kleine groep met de Neeltje Jans richting de Noordzee. Doel was de Bruine Bank, een ondiepte in de Noordzee, midden tussen Nederland en Engeland. We kwamen 24 uur later terug met een aantal prachtige waarnemingen.

De klapper van deze trip; het Stormvogeltje (foto: Jan Dekker)

Zaterdagavond 15 september gaan we aan boord van het schip de Neeltje Jans en vertrekken richting zee. Nadat de kooien zijn verdeeld, kunnen we nog genieten van het laatste uurtje zon. Al snel zien we de eerste twee kleine jagers voor de boot langs vliegen, die zijn alvast 'binnen'.
In de nacht stoomt het schip op naar de Bruine Bank. Sneller dan gedacht zijn we ter plaatse, waarop besloten wordt het anker neer te laten en daar te wachten op de zonsopkomst. Door het geratel van de ankerketting, zit iedereen om drie uur 's nachts opeens rechtop in de kooi. Nachtmerries over aanvaringen met containerschepen of ijsbergen lijken opeens heel reëel. Maar al snel gaat de motor uit en keert de rust terug op het schip. Voor een aantal mensen, waaronder ikzelf, werkt de veranderende deining echter verkeerd uit. Snel weer naar dek om frisse lucht te happen. En hup, daar gaat de eerste 'chum' over de reling....
De meesten kunnen daarna nog even een paar uurtjes slaap pakken, voordat om zes uur de bel klinkt op het schip; het ontbijt staat voor ons klaar. Tegen half zeven verschijnt iedereen aan dek, om vanaf het eerste licht klaar te staan. Een van de bemanningsleden van de Neeltje Jans staat al driftig de grote hompen visafval in stukken te hakken. Op het water liggen de eerste noordse stormvogels al geduldig te wachten.

(foto: Edwin Weigert)

Rond 7 uur wordt de motor gestart en gaat de eerste 'chum' overboord. Binnen no-time hangt er een wolk achter het schip met mantelmeeuwen, noordse stormvogels en enkele jan-van-genten. Ook de eerste grote jager laat zich gelijk zien. De eerste twee uur is er vrijwel constant een grote jager in de wolk aanwezig, soms zelfs twee. En behalve de vele mantels verschijnt ook een enkele kok-, zilver- en drieteenmeeuw in de wolk.

Zoekplaatje; leuke soorten achter het schip (klik voor vergroting)

De 'verwachte' soorten laten zich dus allemaal al snel zien op de Bruine Bank. Nu wordt het uitkijken naar de 'gewenste' soorten. Even na acht uur is het raak; een grauwe pijlstormvogel! Hij pikt zijn kostje op achter het schip, maar is gelijk de pineut. Een van de grote jagers zet de achtervolging in. Er volgt  een mooi schouwspel van de jager die achter de pijl aangaat. Kijk voor een filmpje van deze achtervolging op you-tube of het bericht hieronder.
Een uur later volgt de tweede soort; een noordse pijl vliegt voor het schip langs. De witte ondervleugels zijn duidelijk herkenbaar.

Noordse pijlstormvogel (foto: Jan Dekker)

Daarna gaat het snel; een tweede grauwe pijl duikt op en blijft langere tijd achter het schip 'hangen'. Dat betekent landen, dobberen, opvliegen en weer landen. Gelukkig voor ons besluit hij een paar keer om tot vlak bij het schip te vliegen, voordat hij weer landt. 

Grauwe pijlstormvogel (foto: Jan Dekker)

Het aantal jagers dat is opgedoken achter het schip loopt inmiddels in de tientallen. Dat het moeilijk is om de jagersoorten ter plekke uit elkaar te houden blijkt maar weer. Een kleine jager wordt tijdens de lunch vanaf een klein schermpje verandert in kleinste jager. Maar thuisgekomen blijkt het op groot formaat  foto toch weer een kleine te zijn. En een jager die ter plekke door iedereen als een middelste werd aanvaard, vanwege een verlengde staartpen, blijkt bij thuiskomst toch een grote jager. Kijk voor de determinatie op waarneming.nl

Kleine jager, uiteindelijk dan toch.... (foto: Jan Dekker)

Als ik tegen kwart voor elf sta te praten met Jan Goedbloed, zie ik achter zijn rug opeens een klein vogeltje tussen de golven vliegen. "Stormvogeltje!!", "Waar?, Waar?", " Daar!, Daar!" Iedereen vliegt naar de reling en speurt de golven af. De camera's klikken, maar hebben moeite het kleine dier te vinden tussen de golven. Met mijn video-camera lukt het ook niet om het beestje te 'vangen'. "Het zijn er twee bij elkaar", roept iemand. In de chaos blijkt dat verschillende mensen ook naar een andere richting staan te kijken. Achter het schip vliegen er twee, honderd meter naar links vliegt nummer drie. Er wordt over en weer geroepen, mensen zien een lichte streep op de vleugel. Boven of onder? "Onder!, ja duidelijk onder!" Steeds meer mensen zien de lichte streep op de ondervleugel bij een van de twee vogels achter het schip en trekken de conclusie: stormvogeltje! Als de vogeltjes weer verdwenen zijn worden de vogelboeken er bij gehaald en de waarneming driftig doorgesproken. Die twee achter het schip waren identiek, dus moeten allebei een (gewoon) stormvogeltje zijn geweest. Nummer drie, is minder goed bekeken in alle commotie, die houden we maar op "stormvogeltje spec." 

Stormvogeltje (foto: Jan Dekker)

Als organisator van de tocht is het extra leuk om de knaller van de dag zelf te ontdekken. De kans op het zien van een stormvogeltje is toch een stuk kleiner dan het zien van zijn 'neefje' het vaal stormvogeltje. En dat al op onze eerste 24 uurs pelagic!
Precies een uur later zien we weer een stormvogeltje opduiken. Deze keer laten we gelijk het schip stil leggen. Iets waar we de eerste keer, in alle commotie niet aan gedacht hadden. Het werkt echter niet, hij blijft op veel grotere afstand dan de eerste vogels, in het chum-spoor  duiken. Bij deze wordt geen witte streep op de ondervleugel gezien. Alle kenmerken wijzen op het vaal stormvogeltje. Wel een mooie aanvulling voor de triplist natuurlijk.

Na de welkome lunch wordt het rustiger achter het schip. Opvallend is dat de noordse stormvogels opeens uit beeld zijn verdwenen, terwijl we de jan-van-genten tot het einde van de tocht blijven zien. Om half twee duikt nog wel de derde grauwe pijl van de dag op achter het schip:

Grauwe pijlstormvogel (foto: Dick Hoek).

Na een heerlijke warme maaltijd naderen we tegen zes uur de Zeeuwse kust. Er worden nog een zeehond en een geelpootmeeuw gespot, mooi voor op de triplist. Iedereen kijkt tevreden terug op de tocht. Behalve Hennie misschien, die vele uren liggend heeft doorgebracht, omdat de deining haar toch teveel werd. 
Maar het schip ligt voor de meesten goed in de golven. Met een golfhoogte van soms anderhalve meter, blijft het redelijk stabiel. Het dek is ruim en de maaltijden zijn goed verzorgd. Maar bovenal lijkt de Bruine Bank een prima bestemming voor zeevogelaars, die in 24 uur goed te bereiken is. Volgend jaar gaan we zeker terug! Wil je op de hoogte blijven van de data, meldt je dan aan op info@deltasafari.nl.
Kan je niet zolang wachten? In oktober organiseert Delta Safari nog twee dagtochten op de Noordzee. Kijk voor meer informatie op onze website deltasafari.nl Wat we te zien krijgen weten we nooit, maar een tocht op de Noordzee is een ervaring op zich. 

Hieronder nog wat sfeerfoto's van de tocht. Jan, Dick en Edwin bedankt voor het beschikbaar stellen van de foto's. Overnemen van de foto's alleen na overleg met de desbetreffende fotografen.

Sommigen hebben een 'room with a view' (foto: Edwin Weigert)

Najaars-pelagic met korte mouwen! (foto: Dick Hoek)

Chum-girl Eva (foto: Edwin Weigert)

Jan en Bas (foto: Edwin Weigert)

'No-Sto' (foto: Jan Dekker)

Visdief (foto: Jan dekker)

De grauwe pijl (foto Jan Dekker).

Gent 

Tap-tap-tap.... (foto: Jan Dekker)

Grote jager

Binnenkort volgt nog een eenvoudig video verslag.
De triplist staat in onderstaand artikel
Meer foto's van Jan Dekker staan op zijn website. (Kijk bij het blokje triplist en scenery).