woensdag 19 juni 2013

Eerste Sunset Safari

Dinsdagavond 18 juni werd de eerste Sunset Safari gevaren van dit jaar. Een extra tocht, voornamelijk gevuld door een groep Duitse scholieren. De warme dag, weinig wind en een vlakke zee waren veelbelovend.

Onderweg naar een mooie zonsondergang...

Waar de Sunset-tochten van vorig jaar regelmatig geplaagd werden door harde wind en hoge golven, is de start dit jaar veelbelovend. Zo glad hebben we de zee maar zelden gezien. Maar ondanks dat we in het begin zo'n 20 zeehonden zagen liggen op de langzaam onderlopende zandplaat, lieten ze zich niet dichter bij de boot zien. Jammer, want de omstandigheden waren er perfect voor.

Stellendamse vissersboot met wolk meeuwen

Al snel werd de aandacht verlegd naar de vogels in de Voordelta. Voor ons voer een vissersboot uit Stellendam met een flinke wolk meeuwen erachter. Onze schipper stuurde ons er vlak achter langs en na het gooien van wat brood boog een groot deel van de meeuwenwolk af.

Meeuwen buigen af naar de Sirius

De groep meeuwen bestond deze keer voornamelijk uit kleine mantelmeeuwen, die massaal broeden in het nabij gelegen Europoort-gebied. Verder zilver-, kok- en stormmeeuwen. Tussen de mantelmeeuwen werd er wel één gespot met een apart verenkleed. Waarschijnlijk het overgangskleed van 3 kalenderjaar naar adult.

Mantelmeeuw in overgangskleed


De veelbelovende zonsondergang verliep iets anders dan verwacht. Op het laatste moment verdween de zon achter de wolken in plaats van in zee. Maar dit leverde een prachtige roze gloed op in de lucht en op het water. Misschien geïnspireerd door het roze licht, hadden de Duitse scholieren inmiddels meer oog voor elkaar, dan voor de omgeving. Totaal ontspannen arriveerden we weer in de haven van Stellendam. Misschien moeten we de tocht maar omdopen in de "Sunset Relax Safari"!

Ook zin om een keer mee te varen met een Sunset Safari door de Voordelta? Vanaf 17 juli gaan we van start met de reguliere tochten. Kijk op onze website voor meer informatie.


dinsdag 11 juni 2013

Dagje varen met de Happy Fisherman

Afgelopen zaterdag 8 juni maakten we twee tochten met de motor-catamaran Happy Fisherman uit Stellendam. 's Ochtends vroeg vogels spotten op het Haringvliet en later op de dag de zee op o.a. om zeehonden te tellen in de Voordelta. Doel van de dag was om zowel het Haringvliet te verkennen, als de mogelijkheden van de Happy Fisherman.


Uitzicht op de Korrendijkse slikken

Om 6 uur stonden de fotografen en vogelaars klaar in de Binnenhaven van Stellendam. Onder hen ook boswachter Jan de Roon van Natuurmonumenten, die gelijk van wal stak toen we na het uitvaren 'zijn' gebied, de Scheelhoek, passeerden. In kustzone van de Scheelhoek zijn een aantal belangrijke broedeilanden voor onder andere de grote sterns. Jan vertelde dat er nu geëxperimenteerd wordt met het storten van zout op de eilanden om zo begroeiing te voorkomen. Met succes, want er broeden weer een kleine 2000 paar grote sterns in de Scheelhoek.


Grote stern met vis (foto: Marco Simonis)

Na de Scheelhoek maakten we een vaartocht langs de Slijkplaat, een eiland midden in het Haringvliet. Op het eiland broedt een flinke kolonie kok- en zwartkopmeeuwen. Na enig oefenen lukte het iedereen om de twee meeuwensoorten uit elkaar te houden. Toch handig om ze zo naast elkaar te kunnen zien vliegen. De zwartkopmeeuw heeft een prachtige zwarte kop met een dieprode snavel.

Zwartkopmeeuw boven het Haringvliet (foto Martijn de Jonge)

Vervolgens werd het Haringvliet verder over gestoken richting de monding van het Spui, tussen de Beninger en de Korrendijkse Slikken. Onderweg zagen we meerdere keren middelste zaagbekken voorbij vliegen. Vooral mannetjes, maar hier en daar werd ook een koppeltje gespot.

Middelste zaagbek vliegt voorbij

Boven de Korrendijkse Slikken werd een mannetje bruine kiekendief gespot, laag vliegend over het riet. En terwijl we rustig langs de Beninger Slikken toerden, klonk een opvallende vogel boven het motorgeluid uit; een cetti's zanger! En even verderop nog één!

Op de terugweg zijn we nogmaals langs de Scheelhoek gevaren. Onder andere dwergmeeuwen en dwergsterns werden nog gespot, evenals twee lepelaars die boven de jachthaven vlogen. Op een gegeven moment zagen we meerdere grote sterns hetzelfde opvallende gedrag vertonen; teruggekomen met een vis van zee werd deze nog even in het zoete Haringvliet-water gedoopt, voordat hij werd afgeleverd bij het nest. Om hem af te spoelen? Om de zoutwatervis even te laten 'schrikken' in het zoete water? Wie het weet mag het zeggen!

Grote stern (foto Martijn de Jonge)

Tevreden kwamen we terug in de haven. Met een rondje Haringvliet zijn heel wat leuke soorten te spotten die je niet iedere dag tegenkomt in Nederland. Maar of een zeevisboot met 400 pk onder zijn kont daar nu het handigste voor is, is wel de vraag. Misschien moet Delta Safari eens gaan sparen voor een klein en stil bootje met geringe diepgang....

Om 11 uur stond deel twee van de dag gepland; een rondvaart over de Voordelta, waarbij onderweg de zeehonden op de Hinderplaat geteld konden worden. Het was immers de tweede zeehondentelling van de lokale EHBZ voor dit jaar. Er stapten een aantal nieuwe passagiers op de boot en we vertrokken richting zee. Het eerste wat we tegen kwamen waren de sterns die over de Haringvlietdam vlogen richting zee om vis te gaan vangen. Omdat het nog laag water was werd direct koers gezet naar de zandbanken. Maar door de aflandige wind en de flinke golfslag, had de Fisherman weinig water onder de boot en werd zelfs even de bodem aangeraakt. Helaas lukte het daardoor niet om heel veel dichterbij de zeehonden te komen dan met de vertrouwde Sirius. Ook het tellen door de verrekijker bleek lastig vanaf het schip. De schattingen van de grootste groep liepen uiteen van 34 tot 65 zeehonden. Thuis op de (vage) foto's kwamen we echter op 50 dieren uit;

De linkerkant van de groep....

... en de rechterkant (Hinderplaat midden).

En nog 9 zeehonden aan de Zuidkant van de Hinderplaten.

Met de 9 zeehonden aan de Zuidkant kwamen we in totaal op 59 zeehonden voor de Hinderplaten. Aan de lage kant, maar dat bleek het algemene beeld van de telling in de hele Delta. Kijk hier voor het artikel op zeezoogdieren.org. Vanaf het hoge uitkijkpunt op de Slufter (Maasvlakte) zijn de zeehonden uiteindelijk beter te te tellen, dan vanaf een schommelende boot.
Omdat we 's ochtends al wat meeuwen achter de boot kregen toen iemand zijn lunch opofferde, hebben we in de pauze nog snel wat visafval geregeld bij vishandel 'de Molen'. Even kijken of we met een kleine 'chum'-sessie nog wat bijzonders achter de boot konden krijgen. Kleine mantelmeeuwen en zilvermeeuwen lieten zich al snel zien. En daarna ook de kokmeeuwen en zelfs weer een enkele zwartkopmeeuw. Meest opvallend was een brutaal visdiefje dat dapper mee bleef duiken met de 'grote jongens'.

(foto Marco Simonis)

Ook deze staartloze meeuw hing lang rond achter de boot.

De Happy Fisherman is misschien dus iets te 'stevig' voor een vogeltocht op het Haringvliet en komt ook niet echt dichter bij de zeehonden in de Voordelta. Is er dan niks positiefs te melden? Jawel hoor, het is een prima schip voor als je een keer met een kleine groep de zee op wil. En vanwege zijn snelheid is de boot ook ideaal als er ooit weer eens een bultrug of een groep dolfijnen voor de kust rondhangt. Met de Fisherman kan je dan meters maken tijdens het zoeken!
Ik wil alle opstappers van zaterdag bedanken voor hun deelname en feedback. We hebben weer een paar mooie locaties ontdekt en een paar verbeterpunten voor de toekomst gezien. En last but not least hebben we schipper Leo leren kennen, die er uiteindelijk zelfs lol in begon te krijgen om al die verschillende meeuwen uit elkaar te houden. ;-)

dinsdag 4 juni 2013

De Farne eilanden; iedere keer weer anders!

De trip naar de Farne eilanden van afgelopen weekend was weer totaal anders dan die van twee weken ervoor. Deze keer volop zon, veel bezoekers op de eilanden en de noordse sterns en visdiefjes die nu op de eieren zitten. En dat laatste betekent; petten op!


En hiervoor krijgt iedereen dus een Delta Safari pet op deze trip!

Ondanks het fraaie weer in Nederland op de vrijdag van ons vertrek, voeren we op zee gelijk de mist in. Er werden aan de Nederlandse kant nog een paar jan-van-genten gespot en zelfs de eerste noordse stormvogel vloog voorbij. Maar verder bleef het stil en grijs.
De eerste vogel die we 's ochtends vroeg zagen was een verrassing; een turkse tortel bleek te zijn meegelift met het schip. Koud en verkleumd zat hij op een reling.

Liftende tortel

Iets na zeven uur herhaalde het scenario van afgelopen jaar zich. Terwijl wij als organisatoren van de trip naar binnen waren om een ontbijtje te scoren, deden de mensen die aan dek waren gebleven een bijzondere waarneming. Er werden twee witsnuitdolfijnen gezien op korte afstand van het schip. 
Ondertussen was het weer nog steeds grauw en nat, maar gelukkig met een hele rustige golfslag. De trip naar de Farne eilanden kon deze keer niet in gevaar komen. Maar na de aankomst in Newcastle en de bustrip naar Seahouses troffen we wel een heel ander dorp aan dan de vorige keer. Seahouses was afgeladen met toeristen en de bootjes voeren af en aan in het haventje. En ondanks dat we zelf al met een flinke groep waren, werden er gewoon nog 15 mensen bijgepropt op het bootje. Erg vol, maar de schipper gaf ook eerlijk toe; "vandaag moeten we de slechte weken die we tot nu toe hebben gehad, terug verdienen". Gelukkig hadden we onze plaatsen ruim van te voren geregeld, anders hadden we er nooit meer tussen gekomen.
Op het moment dat we het haventje uitvoeren brak de zon door. Zelfs voor ons als ervaren Farne-gangers een nieuwe ervaring! En de zon zou de hele trip bij ons blijven! 
Eerst werd er een ronde gevaren langs de verschillende eilanden. Eerst langs Inner Farne en Staple Island. Op het water werden de eerste papegaaiduikers en grote aantallen zeekoeten gezien;

De eerste papegaaiduikers dicht bij de boot

En ontelbaar veel zeekoeten op en rond de eilanden

Daarna werd koers gezet naar het verste eiland Longstone, waar de zeehonden liggen. Een aantal gewone zeehonden lag heerlijk te luieren in de zon.



Na de rondvaart konden we aan land op Inner Farne. Door de drukte moesten we hier ook even op onze beurt wachten bij de kade. Maar om ons heen was ondertussen genoeg te zien. Iedereen werd nog even herinnerd aan het dragen van een pet, omdat de sterns nu op eieren zitten. En dat betekent pikken naar hoofden, als je per ongeluk te dicht bij komt. En dat kom je eigenlijk altijd, want sommige sterns zitten gewoon op het pad te broeden.
Voor de Delta Safari groep is de pet ook gelijk bedoelt als toegangsbewijs. Terwijl iedereen snel langs de 'ranger' kan om te gaan spotten en fotograferen, zorgen wij voor de betaling van de toegang tot het eiland. "We pay for everyone with a cap like this". Zo kan het uur ten volle benut worden door de deelnemers.

Pikkende sterns bieden wel foto-mogelijkheden!

Sommige sterns zijn nog op zoek naar een partner en proberen haar te lokken met een visje.

Vanaf de gemarkeerde paden kan je dicht bij de vogels komen

Zoals bij deze papegaaiduikers....

....of dit prachtig gekleurde vrouwtje Eidereend.

Het uur dat je op het eiland mag, gaat zoals altijd veel te snel voorbij. Maar we moeten sowieso weer verder om de ferry te halen. De weekendtrip blijft steeds een beetje 'haasten', maar het is wel de snelste en eenvoudigste manier om vanuit Nederland de broedende papegaaiduikers te bezoeken. En aangestoken door wat we gezien hebben, kan je altijd nog besluiten om een keer langer richting Engeland te gaan. Ik hoorde dan ook meerdere mensen op de terugweg plannen maken. Onze schipper van de Serenity II zal je graag naar de eilanden brengen. En op zijn blog kan je regelmatig lezen wat hij meemaakt op en rond de eilanden. 
En wij gaan volgend jaar natuurlijk ook weer terug!

Tijdens de terugtocht naar IJmuiden doken naast de vele genten en stormvogels ook in totaal nog acht noordse pijlstormvogels op. Een leuk toetje voor de fanatiekelingen die er nog geen genoeg van hadden en nog wat uren op het observatiedek doorbrachten. 

Van Victor Mahieu heb ik inmiddels een link naar zijn foto's ontvangen. 
Houdt het weblog in de gaten voor de foto's van andere deelnemers die later deze week nog zullen volgen.

Alle foto's in dit bericht zijn gemaakt door Delta Safari (alleen te gebruiken met naamsvermelding). Je kan ze in groter formaat bekijken door ze aan te klikken.